Edhe me gjithçka që dimë për diabetin sot, mitet rreth kësaj gjendjeje vazhdojnë të përhapen. Fatkeqësisht, këto mite mund ta bëjnë gjendjen më të vështirë për t’u menaxhuar – duke nxitur turpin, stigmën dhe, në fund të fundit, rezultate më të dobëta shëndetësore.1
Miti 1: Konsumimi i sheqerit shkakton diabetin
Ndërsa sheqeri mund të ketë një reputacion të keq, ai nuk është shkaku kryesor i diabetit. Në fakt, diabeti i tipit 1 dhe diabeti i tipit 2 kanë shkaqe themelore krejtësisht të ndryshme. Diabeti i tipit 1 është një sëmundje autoimune në të cilën sistemi imunitar sulmon qelizat prodhuese të insulinës në pankreas, duke çuar në pak ose aspak prodhim të insulinës. Diabeti i tipit 2, nga ana tjetër, është më i ndërlikuar. Zakonisht rrjedh nga një kombinim faktorësh si gjenetika, rezistenca ndaj insulinës, përbërja e trupit dhe zakonet e jetesës si dieta dhe mungesa e aktivitetit fizik.
“Diabeti i tipit 2 nuk ka një shkak të vetëm, veçanërisht jo vetëm sheqerin. Dietat e pasura me ushqime ultra të përpunuara, të cilat shpesh përmbajnë sheqerna të shtuara, yndyrna dhe karbohidrate të rafinuara, janë lidhur me rezistencën ndaj insulinës dhe çrregullimin e glukozës”. Edhe pse ngrënia e tepërt e sheqerit të shtuar mund të luajë një rol në zhvillimin e diabetit të tipit 2, nuk është një shkak i drejtpërdrejtë. “Nuk ka të bëjë me një ushqim ose përbërës të vetëm. Ka të bëjë me modelin e përgjithshëm të të ushqyerit dhe shëndetin metabolik”, thotë Flores.
Miti 2: Njerëzit me diabet nuk mund të hanë karbohidrate
Një keqkuptim i zakonshëm është se njerëzit me diabet duhet t’i shmangin karbohidratet krejtësisht. Në realitet, të gjitha karbohidratet mund të përshtaten në një dietë miqësore me diabetin – me udhëzimet e duhura. Karbohidratet e pasura me fibra si bishtajoret, drithërat e plotë, frutat dhe perimet janë zgjedhje veçanërisht të mira. Ato treten më ngadalë, mbështesin kontrollin glicemik dhe ofrojnë vitamina dhe minerale thelbësore që janë të rëndësishme për menaxhimin e diabetit.
Është gjithashtu e rëndësishme të merrni në konsideratë se çfarë po kombinoni me karbohidratet tuaja. “Kombinimi i karbohidrateve me proteina, yndyrë ose fibra – si kombinimi i frutave me arra ose biskota me djathë – mund të ndihmojë në ngadalësimin e tretjes dhe në mbajtjen e sheqerit në gjak më të qëndrueshëm”.
Miti 3: Të qenit nën insulinë do të thotë se keni dështuar
Edhe pse disa njerëz mund ta menaxhojnë diabetin e tipit 2 vetëm me ndryshime në stilin e jetës, kjo nuk është e mundur për të gjithë. Diabeti është një sëmundje kronike dhe progresive, që do të thotë se plani juaj i menaxhimit mund të ndryshojë me kalimin e kohës. Insulina është hormoni që lejon sheqerin në gjak të hyjë në qelizat tuaja, dhe në diabetin e tipit 2, aftësia e trupit për ta prodhuar atë mund të bjerë – madje edhe me zakone të shëndetshme. Kur nuk ka insulinë të mjaftueshme, sheqeri në gjak grumbullohet dhe mund të shkaktojë dëme në të gjithë trupin.6 Marrja e insulinës mund të jetë një mjet shpëtues për të mbajtur nivelet e sheqerit në gjak të ekuilibruara – dhe nuk është një shenjë dështimi. Për njerëzit me diabet të tipit 1, insulina është thelbësore për mbijetesë, pasi pankreasi i tyre nuk e prodhon më atë, pavarësisht nga zakonet e stilit të jetës.
Miti 4: Nëse keni një BMI normale, diabeti nuk do t’ju prekë
Është një keqkuptim i zakonshëm që indeksi i masës trupore (BMI) është një masë e besueshme e shëndetit të përgjithshëm. Në realitet, BMI nuk bën dallimin midis muskujve dhe yndyrës dhe nuk merr parasysh faktorë të tjerë kontribues si gjenetika, etnia, mjedisi, mosha dhe stresi. Për shembull, një person i klasifikuar si “obez” bazuar në BMI mund të ketë një përbërje të shëndetshme trupore me masë më të lartë muskulore dhe masë më të ulët dhjamore, ndërsa dikush me një BMI “normale” mund të mbajë yndyrë të tepërt dhe të ketë masë të ulët muskulore – duke i vënë ata në rrezik më të madh për probleme shëndetësore.7
Miti 5: Diabeti është i kthyeshëm
Ndërsa aktualisht nuk ka një kurë për diabetin – megjithëse shpresojmë se do të ketë një ditë – është e mundur të arrihet remissioni, që do të thotë se mund të menaxhoni nivelet e sheqerit në gjak pa ilaçe. “Remissioni është i mundur për disa njerëz me diabet të tipit 2, veçanërisht pas humbjes së konsiderueshme të peshës dhe ndërhyrjes së hershme, por nuk është një kurë”, thotë Flores. “Ruajtja e remission kërkon ndryshime të vazhdueshme të stilit të jetës, ndjekje të rregullt mjekësore dhe mbështetje. Rifitimi i peshës ose rënia e funksionit të qelizave beta mund të çojë në rikthim, kështu që mbështetja afatgjatë është thelbësore.”
Burimi i artikullit: https://www.eatingwell.com/diabetes-myths-to-stop-believing-11781817
Burimi i fotos: https://www.pexels.com/photo/a-glucometer-surrounded-by-colorful-candies-5469027/