Për shkak të efektit që kanë në tru, rrjetet sociale krijojnë varësi si fizikisht ashtu edhe psikologjikisht. Sipas një studimi të ri nga Universiteti i Harvardit, vetëzbulimi në faqet e rrjeteve sociale ndriçon të njëjtën pjesë të trurit që ndizet edhe kur merret një substancë që shkakton varësi. Zona e shpërblimit në tru dhe rrugët e saj të mesazheve kimike ndikojnë në vendime dhe ndjesi. Kur dikush përjeton diçka shpërblyese ose përdor një substancë që shkakton varësi, neuronet në zonat kryesore që prodhojnë dopaminë në tru aktivizohen dhe nivelet e dopaminës rriten. Prandaj, truri merr një “shpërblim” dhe e shoqëron drogën ose aktivitetin me përforcim pozitiv.
Kjo është e dukshme në përdorimin e rrjeteve sociale; kur një individ merr një njoftim, siç është një pëlqim ose përmendje, truri merr një sasi të madhe dopamine dhe e dërgon atë përgjatë shtigjeve të shpërblimit, duke bërë që individi të ndiejë kënaqësi. Rrjetet sociale ofrojnë një sasi të pafundme shpërblimesh të menjëhershme në formën e vëmendjes nga të tjerët për një përpjekje relativisht minimale. Truri riorganizohet përmes këtij përforcim pozitiv, duke i bërë njerëzit të dëshirojnë pëlqime.
Njohja e një varësie nga rrjetet sociale
Edhe pse shumë njerëz përdorin zakonisht mediat sociale, shumë pak janë vërtet të varur. Për të përcaktuar nëse dikush është në rrezik të zhvillojë një varësi nga rrjetet sociale, bëjini këto 6 pyetje:
A kalojnë shumë kohë duke menduar për rrjetet sociale apo duke planifikuar të përdorin rrjetet sociale?
A ndiejnë dëshirë për të përdorur rrjetet sociale gjithnjë e më shumë?
A i përdorin rrjetet sociale për të harruar problemet personale?
A përpiqen shpesh të zvogëlojnë përdorimin e rrjetet sociale pa sukses?
A ndjehen të shqetësuar nëse nuk janë në gjendje të përdorin rrjetet sociale?
A i përdorin rrjetet sociale aq shumë sa kjo ka pasur një ndikim negativ në punën ose studimet e tyre?
Një “po” për më shumë se 3 nga këto pyetje mund të tregojë praninë e një varësie nga mediat sociale.
Një detoksifikim dixhital, një periudhë kohore gjatë së cilës dikush zvogëlon ndjeshëm kohën e kaluar duke përdorur pajisje elektronike si telefonat inteligjentë ose kompjuterët, mund të jetë një masë paraprake e mençur. Kjo mund të përfshijë hapa të thjeshtë, të tilla si fikja e njoftimeve me zë dhe kontrollimi i faqeve të rrjeteve sociale vetëm një herë në orë. Ndryshime të tjera mund të përfshijnë periudha gjatë ditës kur nuk duhet të kaloni kohë para ekranit, si p.sh. gjatë kohës së vakteve, ose lënia e telefonit në një dhomë të veçantë natën në mënyrë që të mos shqetësoni gjumin. Kjo lejon një fokus të rikthyer në ndërveprimin shoqëror në botën fizike dhe zvogëlon varësinë nga faqet e rrjeteve sociale.
Burimi i artikullit: https://www.addictioncenter.com/behavioral-addictions/social-media-addiction/