Mbrojtja ‘më efektive’ për të shmangur djegien nga dielli, dhe nuk është kremi kundër dielli

Qeveria po paralajmëron se Shërbimi Shëndetësor Kombëtar (NHS) do të jetë nën presion edhe më të madh këtë fundjavë, ndërsa temperaturat rriten ndjeshëm, kështu që kujdesi për veten në diell është thelbësor.

Por sa dini rreth shkencës që qëndron pas djegies nga dielli… dhe si ta parandaloni atë?

Çfarë është djegia nga dielli?

Ndërsa të gjithë e dimë se si duket lëkura e djegur nga dielli – e kuqe dhe e lënduar – mund të mos jetë aq e qartë se çfarë po ndodh nën lëkurë.

“Në thelb, është inflamacion,” tha Dr. Rachel Abbott, një dermatologe konsulente e specializuar në kancerin e lëkurës për bordin shëndetësor të Universitetit Cardiff dhe Vale.

“Shkaktohet nga rrezatimi ultravjollcë, kryesisht UVB, por edhe nga UVA.”

Rrezatimi ultraviolet është kancerogjen dhe kur lejohet të depërtojë në lëkurë, ai shkakton një reaksion inflamator, tha Dr. Abbott.

Histaminat – kimikate të prodhuara nga sistemi imunitar i trupit – dhe prostaglandinat – komponime që ndihmojnë trupin të përballojë lëndimet dhe sëmundjet – çlirohen ndërsa trupi juaj fillon të reagojë ndaj dëmtimit.

Edhe pse lëkura e inflamuar, e kuqe dhe e kruar do të zbehet, këto kancerogjene do të shkaktojnë dëme të përhershme në ADN-në tuaj, sipas Dr. Abbott.

“Skuqja dhe dhimbja mund të menaxhohen simptomatikisht, por ky dëmtim i ADN-së është i përhershëm,” tha ajo.

“Ne të gjithë kemi mekanizma riparimi të ADN-së në trupin tonë. Por kjo është arsyeja pse po shohim një rritje kaq masive të kancerit të lëkurës, sepse [ndërsa plakemi], beteja midis dëmtimit të ADN-së dhe qelizave të lëkurës bëhet më shumë sesa mund të përballojë sistemi imunitar.”

Mbrojtja ‘më efektive’ (dhe nuk është krem kundër diellit)

Aktualisht nuk ka një trajtim përfundimtar për t’u marrë me dëmtimin e ADN-së të shkaktuar nga djegia nga dielli – megjithëse Dr. Abbott tha se po bëhet punë “emocionuese” në atë fushë.

Në vend të kësaj, mënyra për të ndaluar veten nga dëmtimi afatgjatë është të mbroheni nga rrezet UV.

“Shumë njerëz e shoqërojnë temperaturën me nxehtësinë e diellit, ndërsa në të vërtetë është indeksi UV ai që është kritik. Dhe kjo zakonisht arrin kulmin rreth mesditës”, tha Dr. Abbott.

Ndryshe nga sa mund të mendojnë (ose shpresojnë disa), kremi kundër diellit duhet të jetë zgjidhja e fundit.

Hija “është gjëja më efektive”, tha ajo, por nëse duhet të jeni në diell, “natyrisht që ne rekomandojmë kapele, rroba dhe më pas krem kundër diellit”.

“Është zgjidhja e fundit për ato zona që nuk mund t’i mbuloni me rroba, kapele dhe syze dielli.”

Organizata bamirëse për kujdesin ndaj kancerit Macmillan rekomandon një krem kundër diellit me një faktor mbrojtjeje nga dielli (SPF) prej 50, ose të paktën 30, dhe ta riaplikoni atë rregullisht.

Burimi i artikullit: https://news.sky.com/story/sunburn-isnt-just-red-skin-heres-whats-happening-underneath-the-burn-13389368

Burimi i fotos: https://www.pexels.com/photo/a-woman-sitting-on-the-sand-while-holding-a-bottle-of-lotion-5202463/