Vitamina D është shumë e nevojshme për shëndetin e kockave, mbështetjen e imunitetit, rregullimin e humorit dhe inflamacionin – duke e bërë kështu të rëndësishme për shëndetin dhe mirëqenien tonë të përgjithshme. Përveç marrjes së saj nga ushqimet, Vitamina D sintetizohet gjithashtu në trup kur ekspozohet ndaj rrezeve të diellit dhe për këtë arsye quhet edhe “vitamina e diellit”. Megjithatë, një numër i madh njerëzish në të gjithë botën vuajnë nga mungesa e vitaminës D, shpesh pa e ditur fare. Kjo mungesë është kryesisht për shkak të dietave të dobëta dhe ekspozimit të kufizuar në diell, dhe mund të çojë në më shumë sesa thjesht lodhje ose humor të ulët – është lidhur me disa probleme serioze shëndetësore, disa prej të cilave mund të jenë afatgjata ose edhe kërcënuese për jetën nëse injorohen. Këtu rendisim disa sëmundje serioze që mungesa e vitaminës D mund të shkaktojë:
Vitamina D ndihmon në thithjen e kalciumit në trup, gjë që është e rëndësishme për kocka të forta. Dhe kështu, mungesa e vitaminës D mund të shkaktojë kocka të dobëta, duke çuar në osteoporozë dhe një rrezik më të lartë për fraktura, veçanërisht tek të rriturit e moshuar. Një përmbledhje e vitit 2011 mbi ‘Efekti i vitaminës D në kocka dhe osteoporozë’ pohon se Vitamina D stimulon thithjen e kalciumit nga zorrët. ‘Pasojat e mungesës së vitaminës D janë hiperparatiroidizmi sekondar dhe humbja e kockave, duke çuar në osteoporozë dhe fraktura, defekte të mineralizimit, të cilat mund të çojnë në osteomalaci në planin afatgjatë, dhe dobësi muskulore, duke shkaktuar rrëzime dhe fraktura’.
Vitamina D luan një rol të rëndësishëm në rregullimin e ndjeshmërisë ndaj insulinës. Dhe kështu, mungesa e vitaminës D mund të dëmtojë metabolizmin e glukozës, duke rritur kështu rrezikun e zhvillimit të diabetit të tipit 2. Një studim i vitit 2018 mbi ‘Shtesat e Vitaminës D, Kontrollin Glicemik dhe Rezistencën ndaj Insulinës tek Prediabetikët’ deklaroi se “shtesat e vitaminës D përmirësojnë kontrollin glicemik dhe dobësojnë rezistencën ndaj insulinës tek prediabetikët ose individët me rrezik të lartë për të zhvilluar diabetin”.
Vitamina D ndikon në nivelet e serotoninës në trurin tonë, të cilat lidhen me ndikimin në humorin tonë të përgjithshëm. Njerëzit me depresion shpesh shihen me një nivel të ulët të vitaminës D. Një meta-analizë e vitit 2013 në The British Journal of Psychiatry zbuloi se individët me mungesë të vitaminës D kishin më shumë gjasa të vuanin nga depresioni.
Vitamina D ndihmon në rregullimin e sistemit imunitar. Dhe kështu, mungesa e vitaminës D mund të shkaktojë sëmundje autoimune – si skleroza e shumëfishtë (MS) dhe artriti reumatoid (RA) – tek njerëzit. Një studim i vitit 2023 i titulluar ‘Vitamina D dhe Sëmundjet Autoimune Reumatike’ arriti në përfundimin se “Vitamina D ka veti imunomoduluese dhe mungesa e saj mund të lidhet me zhvillimin e sëmundjeve autoimune si artriti reumatoid (RA) dhe Lupusi Eritematoz Sistemik (SLE)… Të dhënat mbi suplementet e vitaminës D kanë treguar se vitamina D mund të jetë e dobishme në sëmundjet reumatike autoimune dhe mund të zbusë procesin autoimun dhe të përmirësojë dhimbjen në kontekstin e këtyre sëmundjeve.”
Po, e lexuat mirë! Mungesa e vitaminës D mund të çojë gjithashtu në disa lloje kanceri – si ai kolorektal, i gjirit, i prostatës – në disa të tjera. Përkundrazi, studimet sugjerojnë se nivelet adekuate të vitaminës D mund të zvogëlojnë rrezikun e disa llojeve të kancerit. Një studim i vitit 2015 i titulluar “Vitamina D për Parandalimin dhe Trajtimin e Kancerit Kolorektal: Cilat janë Provat?” pohon rritjen e “pranueshmërisë së vitaminës D si kritike për parandalimin dhe trajtimin e kancerit”.